Realne spojrzenie. Teoria filmu po Lacanie

Co pragniemy zobaczyć, gdy idziemy do kina? Na czym polega psychiczna siła suspensu, montażu równoległego, urwanego zakończenia? Czy romantyczny finał może łagodzić antagonizmy społeczne? Jak rozpoznać polityczny potencjał kina?

„Wraz z nową lacanowską teorią filmu, teoretyk nie toczy już bojów z kinem, ale staje się jego sprzymierzeńcem” − pisze Todd McGowan. Opublikowane w 2007 roku Realne spojrzenie to ambitny projekt teoretyczny, który − w przeciwieństwie do psychoanalitycznej teorii kina z lat 70. − nie ogranicza się do kilku kanonicznych tekstów Jacquesa Lacana.

McGowan rozwija wątki podejmowane w latach 90. przez Joan Copjec i Slavoja Žižka − pokazuje jak kino aranżuje spotkania z tytułowym „realnym spojrzeniem”, jak uderza w tożsamość widza, a tym samym − choćby przelotnie − zrywa z ideologią i ukazuje umowność porządku społeczno-symbolicznego.

W serii krótkich rozdziałów McGowan pisze kolejno o filmach Stanleya Kubricka, Spike’a Lee, Michaela Manna, Federico Felliniego, Nowej Fali, Orsona Wellesa, Claire Denis, włoskiego neorealizmu, Rona Howarda, Stevena Spielberga, D.W. Griffitha, Andrieja Tarkowskiego, Alaina Resnaisa, Wima Wendersa i Davida Lyncha.