Konferencja

Prześniona rewolucja. Dziesięć lat ćwiczeń z logiki historycznej (2014-2024)

Warszawa, Pałac Staszica, Sala Lustrzana

10 grudnia 2024

OPIS: Dziesięć lat temu polski filozof Andrzej Leder opublikował „Prześnioną rewolucję. Ćwiczenie z logiki historycznej”, która z miejsca stała się bestsellerem, a z czasem jedną z najbardziej dyskutowanych książek ostatniej dekady w Polsce. Leder nie tylko zaproponował własną wizję aplikacji psychoanalizy do badania historii, ale też uchwycił w figurze “prześnionej rewolucji” splot traumatycznych wydarzeń i konfliktów, które ukształtowały polskie społeczeństwo po II wojnie światowej. Książka Ledera zmieniła sposób pisania o polskiej historii, stając się ważnym punktem odniesienia dla analiz powojennej modernizacji, badań nad historią Zagłady i antysemityzmu, nowych odczytań dziedzictwa PRLu czy prób uchwycenia historii walk klasowych w Polsce w ramach tzw. zwrotu ludowego, jak i poza nim.

Dziesięć lat po ukazaniu się tej publikacji chcemy zastanowić się nad tym, jak książka Ledera wpłynęła na sposób, w jaki dzisiaj myślimy o polskim społeczeństwie, jego historii, pamięci i procesach, które to społeczeństwo wciąż kształtują. Chcemy także zaprosić do krytycznej reewaluacji zarówno metody Ledera, jak również jego tez na temat wydarzeń, które rozegrały się między 1939 a 1953 rokiem. Tym bardziej, że sam autor podjął już pracę nad kolejnym etapem swoich badań nad polską historią.

Konferencja z okazji dziesięciu lat „Prześnionej rewolucji” stanowi część obchodów 70-lecia Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, ważnego ośrodka badań społecznych i filozoficznych założonego w Warszawie w 1956 roku. Przez siedem dekad swojego istnienia IFiS PAN był miejscem prowadzenia badań i debat, które – tak jak „Prześniona rewolucja” Andrzeja Ledera – w znaczący sposób wpłynęły na kształt polskiej nauki i debaty publicznej.

PROGRAM:

10:00 – otwarcie konferencji

10:30 – 12:30

Jan Sowa, ASP: Przeszłość i tożsamość. Dekada zmagań z logiką historyczną

Barbara Markowska-Marczak, Collegium Civitas: Czy można prześnić prześnienie? Trauma i fantazmat w „Prześnionej rewolucji” Andrzeja Ledera

Przemysław Czapliński, UAM: Prześniona nowoczesność. Przemiany porządku symbolicznego w polskiej kulturze XX wieku

12:30 – 13:00 Przerwa kawowa

13:00 – 14:30

Michał Rauszer, UW: Chłopski konserwatyzm i nowoczesność

Piotr Graczyk, UJ: Dwie rewolucje, o których się (nie) śniło, czyli początek i koniec PRL

14:30 – 15:30 Przerwa obiadowa

15:30 – 17:00

Magda Szcześniak, UW: Poruszeni. Struktury odczuwania awansu w powojennej Polsce

Krzysztof Świrek, UW: Prześniona kontrrewolucja

17:00 – 17:30 Przerwa kawowa

17:30 – 18:30

Andrzej Leder, IFiS PAN; Andrzej Friszke, ISP PAN: Dziesięć lat ćwiczeń z logiki historycznej. Podsumowanie